اهمیت وجود برق اضطراری یو پی اس (UPS) در بیمارستانها و مراکز درمانی
مقدمه
در دنیای امروز بیمارستانها و مراکز درمانی به شدت به تجهیزات الکترونیکی پیچیده در آزمایشگاه‌ها، بخش‌های مراقبت‌های ویژه، اتاق های عمل و حتی بخش های اداری وابسته هستند. بروز خطاهایی از جمله از بین رفتن داروهای گران قیمت و حیاتی یخچالی در داروخانه ها و یا از بین رفتن داده ها در آن که منجر به ارائه دارویی اشتباه به بیمار می شود، یا از دست دادن دسترسی به EKG یا سایر تجهیزات تصویربرداری تشخیصی در طول یک عمل و سایر تجهیزات نظارت بر بیمار در ایستگاه پرستار در بخش مراقبت های ویژه (ICU) یا از دست دادن برق اتاق عمل (OT) در طول عمل پیوند تنها چند نمونه از اتفاقات جبران ناپذیری است که در صورت نبودن یو پی اس رخ خواهد داد.
تاثیر مشکلات رایج شبکه برق بر تجهیزات بیمارستانی
مراکز درمانی و بیمارستان ها شامل ترکیبی از بارهای حساس الکترونیکی و سایر بارهای صنعتی و غیر صنعتی است. از این رو تامین انرژی برق پایدار و با کیفیت ضروری به نظر می رسد. کیفیت انرژی برق اصطلاحی است که برای کیفیت کلی ولتاژ، کیفیت جریان و ماهیت شکل موج خروجی استفاده می شود که به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر بارهای مختلف در یک بیمارستان تأثیر می گذارد.
از آنجایی که دستگاه های پزشکی حساس هستند، برق بی کیفیت بر عملکرد آنها تأثیر منفی می گذارد. اختلالات الکتریکی منجر به قفل یا خاموش شدن و حتی سوختن دستگاه ها می شود. مشکلات کیفیت برق ممکن است به دلیل بارهای غیر خطی در داخل مرکز بهداشتی و درمانی که منجر به تزریق هارمونیک و تداخل بین تجهیزات پزشکی می شود، ایجاد شود.
چند نمونه از اشکالات برق در بیمارستانها
مشکلات رایجی که بدلیل نبود یو پی اس در شبکه تامین برق بیمارستان ها، کلینیک ها و سایر مراکز درمانی رخ می دهد عموما عبارتند از :
- قطع ناخواسته برق که موجب از کار افتادن تجهیزات و آسیب به دستگاه و بیمار می گردد.
- کیفیت پایین برق ورودی و آسیب به تجهیزات
- مصرف کننده های با توان بالا یا جریان راه اندازی زیاد که به کیفیت شبکه آسیب می رساند و بر سایر تجهیزات اثر منفی دارد
- سیمکشی معیوب یا نامناسب که موجب فشار به تجهیزات می گردد.
از آنجایی که مشکلات کیفیت برق تجمعی هستند حتی اختلالات کوچک نیز می تواند باعث خرابی زودرس و مکرر تجهیزات شده و نیز ممکن است منجر به تلفات جانی شود.
معایب نبود یو پی اس در بیمارستان ها و مراکز درمانی
- بروز مشکلات نرم افزاری در انواع تجهیزات پزشکی که بعضا بدون هیچگونه دلیل خاصی بروز می کند.
- از کار افتادن مکرر تجهیزات تصویربرداری تشخیصی مانند اشعه ایکس، آزمایشگاه کات، سی تی و سیستم‌های ام آر آی.
- قفل یا متوقف شدن تجهیزات در حین کار
- بروز شوک استاتیک هنگام لمس تجهیزات.
- خرابی منبع تغذیه و برد مدارات
- خرابی زودرس لوله اشعه ایکس
- مشکلات در کیفیت تصویر تجهیزات عکسبرداری
- اختلالات و خرابی تجهیزات در طول یا بعد از آزمایش ژنراتور حین قطع برق
- مشکلات راه اندازی مجدد تجهیزات پس از طوفان رعد و برق یا قطع برق.
طبقه بندی محیط های مختلف درمانی
محیط های درمانی بر اساس استفاده از “لوازم کاربردی” توسط استاندارد IEC 60634-7-710 طبقه بندی می شوند. لوازم کاربردی قطعه ای از تجهیزات الکتریکی است که با بیمار در تماس فیزیکی قرار می گیرد یا ممکن است با بیمار تماس پیدا کند یا نیاز به لمس بیمار داشته باشد. در ادامه به شرح این طبقه بندی می پردازیم:
گروه 0: مکان های پزشکی فاقد تجهیزاتی که در تماس با بدن بیمار قرار می گبرند.
گروه 1: مکان های پزشکی که در آن تجهیزات با قسمتهای خارجی بدن بیمار در تماس قرار می گیرند.
گروه 2: مکان های پزشکی که در آنها از تجهیزات با بخش های داخلی بدن بیمار از جمله قلب، ریه و … در تماس هستند. همچنین اتاق عمل، ICU و محل هایی که در آن جدا کردن دستگاه از بیمار منجر به مرگ وی می شود. این طبقه بندی به حداکثر وقفه زمانی اشاره دارد که در آن یک منبع تغذیه اضطراری پس از قطع برق باید وارد مدار شود. در جدول زیر طبقه بندی این مکان ها را می بینید.
انواع منابع برق ایمنی و اضطراری و کاربرد آنها در بیمارستانها
در این بخش انواع منابع تغذیه اضطراری و ایمنی لازم مورد استفاده در بیمارستانها و مراکز درمانی را بر اساس میزان حساسیت محیط های مختلف طبقه بندی می کنیم:
1. منابع تغذیه با تاخیر در وصل کمتر یا مساوی 0.5 ثانیه : به منبع تغذیه ای گفته می شود که قادر است چراغ‌های میز اتاق عمل، تجهیزات پزشکی حیاتی و سایر لامپ‌های ضروری را برای حداقل 90 دقیقه و با تاخیر در وصل کمتر یا مساوی 0.5 ثانیه حفظ کند که مکان های گروه 2 در این دسته بندی جای می گیرند. بهترین گزینه در این خصوص می تواند یک UPS آنلاین باشد.
2. منابع تغذیه با تاخیر در وصل کمتر یا مساوی 15 ثانیه : منبع تغذیه ایمن در کنار منبع تغذیه اضطراری برای تجهیزاتی که باید در مدت 15 ثانیه برای مدت حداقل 24 ساعت روشن بمانند بطوریکه علاوه بر تامین برق در زمان قطعی برق قادر به حذف نوسانات ولتاژ نیز باشدکه می تواند شامل روشنایی مکان های عمومی، تاسیسات و آسانسورها و … باشد. این بخش شامل یک یا چند دستگاه استابلایزر سروو موتوری و یک یا چند ژنراتور در ورودی استابلایزرها می باشد. بطور کلی مکان های گروه 1 و گروه 2 در این دسته قرار می گیرند.
3. منابع تغذیه با دوره تغییر بیش از 15 ثانیه : چنین منابع تغذیه ای برای تداوم خدمت رسانی عمومی به مراجعین و بیماران در بیمارستان هنگام قطع برق استفاده می شوند که ممکن است به صورت خودکار یا دستی برای حداقل مدت 24 ساعت متصل شوند. به عنوان مثال تجهیزاتی مانند دستگاههای استریلیزاسیون، تهویه مطبوع، گرمایش، و سیستم های تهویه در این دسته جای می گیرند. بهترین منبع تغذیه برق اضطراری برای ارائه پشتیبانی طولانی مدت برای مکان های گروه 0، 1 و 2 در صورت قطعی برق طولانی مدت، یک ژنراتور پشتیبان (DG Set) خواهد بود.
یو پی اس مرکزی مناسب تر است یا توزیع یو پی اس در محیط های مختلف
انتخاب یک یو پی اس مناسب که با شرایط محیط و نیازها بخوبی مطابقت داشته باشد اولین قدم خواهد بود. تامین برق یک مجموعه با توجه به حساسیت آن، نوع تجهیزات بکار رفته، محلی که یو پی اس باید در آن قرار داده شود، میزان کابل کشی مورد نیازو… متفاوت خواهد بود.
پیکربندی یو پی اس بصورت مرکزی بگونه ای است که در آن UPS در یک مکان متمرکز مانند اتاق برق نصب شده و خروجی آن در سراسر بیمارستان به انواع بارها مانند روشنایی، سیستم های تصویربرداری تشخیصی، آزمایشگاه و غیره توزیع شود. در پیکربندی UPS بصورت غیرمتمرکز هر تجهیز بصورت اختصاصی یک یو پی اس در نزدیکی خود دارد. بعنوان مثال دستگاه MRI، کامپیوترهای اداری، اتاق سرور، OT، ICU و غیره هر کدام یو پی اس جداگانه ای دارند.
با توجه به شرایط بسیار خاص و حساس بیمارستان ها و سایر مراکز درمانی که از بخش های مختلفی تشکیل شده است استفاده از یو پی اس مرکزی توصیه نمی شود چرا که با بروز کوچکترین خطا یا وقفه ای در کار یو پی اس کلیه تجهیزات فعال در بیمارستان از کار می افتد و نظم بیمارستان کاملا دچار اختلال شده یا حتی باعث مرگ میر بیماران در بخش های حیاتی می گردد. از طرف دیگر اثرات هر تجهیز پزشکی در خروجی یو پی اس ممکن است بر کیفیت برق خروجی یو پی اس تاثیر نامطلوب بگذارد.
از طرف دیگر کابل کشی از اتاق یو پی اس برای تمام نقاط ساختمان هزینه زیادی در بر خواهد داشت و تعمیر و نگهداری یو پی اس های با توان بالاتر نیز هزینه بیشتری به همراه دارد.
در صورت لزوم می توان بجای استفاده از یک یو پی اس مرکزی یا یو پی اس جداگانه برای هر تجهیز یک یا چند یو پی اس با توان بالا را برای هر بخش از بیمارستان بصورت موازی پیکربندی نمود.
اولین دیدگاه را ثبت کنید